Cetinje :: Moj grad

Umjetnički kompleks, prof.mr Nataša Đurović

Posted on 20. Jan, 2011 by Vesko Pejović in Budućnost Cetinja, Obrazovanje

         Prije svega, želim da izrazim čestitke za sajt cetinje-moj grad, jer vrlo detaljno i ažurno informiše javnost o svim bitnim aktivnostima na Cetinju, inicira nove ideje, problematizuje neke loše prakse i otvara brojne teme za diskusiju. Ono što smatram najznačajnijim: očigledno je da ovaj sajt redovno posjećuje sve veći broj građana Cetinja i ljubitelja Cetinja iz Crne Gore i inostranstva, od onih starijih , punih iskustva i poznavanja ranijih cetinjskih prilika i vremena, do onih mlađih ili sasvim mladih, koji, s pravom imaju velika očekivanja, koji svojim komentarima, kritikama, novim idejama i sučeljavanjem  u dijalogu, daju značajne informacije i pomoć nadležnima, kojima bi osnovni zadatak trebao biti:   kreiranje strategije budućeg razvoja Cetinja.

        Jedan od projekata, koji će, sigurna sam, biti značajan zamajac za budući razvoj Cetinja, je izgradnja Univerzitetskog kompleksa fakulteta umjetnosti na Cetinju.

         Naime, od 1982.g., osnivanjem Kulturološkog fakulteta na Cetinju, koji je obrazovao kadrove za zaštitu spomenika kulture, potom 1988.g. njegovom transformacijom u Fakultet likovnih umjetnosti, zatim formiranjem studijskog odsjeka Glume, 1994.g., kao začetka budućeg Fakulteta dramskih umjetnosti i prelaskom Muzičke akademije 1996.g na Cetinje, formira se umjetnička grupacija crnogorskih visokoškolskih institucija na Cetinju. Bez obzira na brojne ozbiljne probleme sa kojima smo se suočavali u ovih nepunih trideset godina svog trajanja na Cetinju, posebno problema vezanih za hronični nedostatak radnih prostora i rad u gotovo nemogućim uslovima, činjenica je da smo ostali vjerni Cetinju i da nismo dozvolili da se ponovi strateška greška nekih prošlih vremena kada je Cetinje izgubilo mnoge značajne prosvjetne i kulturne institucije ( čuvena Srednja umjetnička škola, Viša pedagoška škola, Istorijski institut  i dr.).

Naši umjetnički fakulteti stasali su, tokom tog vremena, u ozbiljne obrazovne i kulturne institucije, iz čijeg skuta su izašle  uspješne generacije mladih crnogorskih umjetnika, koji su svojim pozicioniranjem u sistemu umjetničkih institucija bitno doprinijeli profesionalizaciji i osavremenjavanju rada tih institucija. Svjedoci smo žive umjetničke aktivnosti, brojnih umjetničkih manifestacija i projekata, brojnih prestižnih nagrada i priznanja čiji su nosioci i akteri profesori i aktuelni ili bivši studenti ovih umjetničkih fakulteta. Savremeni crnogorski kulturni identitet stvara se, jednim svojim značajnim dijelom, na cetinjskim umjetničkim fakultetima.

        Shvatajući značaj umjetničkih fakulteta za budućnost Cetinja i za prepoznatljivost Crne Gore na međunarodnoj mapi, najviši crnogorski državni organi uvrstili su projekat izgradnje Univerzitetskog kompleksa fakulteta umjetnosti na Cetinju u državne prioritete.

         Ovom prilikom upoznaću cijenjene posjetioce sajta, ukratko, sa hronologijom rada na ovom projektu.

          Inicijativu za izgradnju Univerzitetskog kompleksa fakulteta umjetnosti, na lokaciji “Starog Oboda”, dao je Predsjednik Crne Gore, prilikom preseljenja rezidencije 2005.g. na Cetinje. Na umjetničkim fakultetima potom su formirani timovi za pripremu prijedloga prostornih potreba svakog fakulteta. Konkretan rad na projektu započet je jula 2008.g. formiranjem Radnog tima od članova iz kabineta Predsjednika Crne Gore, Univerziteta Crne Gore, Prijestonice Cetinje i Direkcije javnih radova. Oktobra 2008.g. Ministar prosvjete i nauke Crne Gore i Rektor Univerziteta Crne Gore potpisali su Projektni zadatak za realizaciju Univerzitetskog kompleksa na Cetinju. Istog mjeseca Univerzitet Crne Gore raspisao je međunarodni, javni konkurs za idejno urbanističko-arhitektonsko rješenje Univerzitetskog kompleksa, na lokaciji “Starog Oboda”. Fakultet likovnih umjetnosti je dobio zadatak organizacije i realizacije Konkursa ( na sajtu www.flu-cetinje.com , odjeljak projekti,  nalaze se detaljne informacije o Konkursu).

       Programskim zadatkom Konkursa, Univerzitetski kompleks je zamišljen kao budući obrazovni, kulturni i umjetnički centar od nacionalnog značaja, sa strukturom koja je otvorena prema gradu i koja komunicira sa javnošću, sa kapacitetima koji podržavaju akademsku mobilnost i živu međunarodnu saradnju kao prioritet reformisanog sistema visokog obrazovanja.

      U okviru Kompleksa planirali smo adekvatne prostorne kapacitete koji služe potrebama specifičnosti različitih tipova umjetničkog nastavnog procesa, kakvi su: ateljei, radionice, vježbaonice,studija, učionice, kabineti… Novi prostorni kapaciteti moći će da podrže i ideju osnivanja novih studijskih programa, kao logičan slijed razvoja umjetničkih visokoškolskih institucija i kao realna potreba crnogorskog kulturnog prostora, kakvi su: zaštita kulturnog nasljeđa, scenografija, kostimografija, moguće vremenom i istorija umjetnosti, etnologija, arheologija, bibliotekarstvo i dr. Osim nastavnih i istraživačkih, planirani su i prostori za javne kulturne sadržaje: umjetnička galerija, pinakoteka, multifunkcionalna dvorana za koncerte, pozorišne predstave, filmske projekcije, kongrese, simpozijume, biblioteka i dr., zatim prodajna galerija sa suvenirnicom, knjižara, internet-kafe i dr. Za potrebe međunarodne saradnje planiran je poseban objekat sa apartmanima za gostujuće inostrane profesore i studente i gostujuće internacionalne umjetnike, što će omogućiti organizovanje cjelogodišnjih, ali i posebno ljetnjih programa: ljetnji univerzitet, umjetnički simpozijumi, festivali, master-clas, i dr.  U okviru Kompleksa planiran je i novi Studentski dom sa savremenim studentskim restoranom, kao i obogaćivanje urbane strukture grada novom saobraćajnicom (produžetak ulice Peka Pavlovića do ulice Novice Cerovića), novim gradskim trgom, aktiviranjem rezidencijalnog parka i  formiranjem rekreativne staze u zaleđu Kompleksa.

        Čini mi se da nije potrebno posebno dodatno objašnjavati kakav  bi novi životni impuls Cetinje na ovaj način dobilo.

        Prilikom pripreme Konkursa i prilikom odabira kvalitetnog rješenja, posebno se moralo voditi računa o tome da se lokacija “Starog Oboda”, tj. novog Univerzitetskog kompleksa nalazi u neposrednoj blizini Istorijskog jezgra Cetinja, kao zaštićenog spomenika kulture I kategorije, te je odnos prema okruženju, uz funkcionalnost, originalnost i ekonomičnost, bio jedan od primarnih kriterijuma za ocjenjivanje. Već u fazi pripreme Konkursa stručni tim  je kontaktirao Republički zavod za zaštitu spomenika kulture da da svoje mišljenje na koncepciju Konkursa. Programskim zadatkom Konkursa ostavljena je mogućnost da se u okviru Univerzitetskog kompleksa rekonstruiše i prenamjeni nekoliko starih industrijskih hala i na taj način sačuva “duh mjesta” i valorizuje industrijsko nasljeđe jedne specifične epohe istorijskog trajanja Cetinja.

       Konkurs je završen 2.februara 2009.g., a žiri je objavio rezultate 18.februara. Prema mišljenju stručne javnosti, radi se o veoma uspješnom Konkursu, na koji je prijavljeno 40 radova, od čega 13 radova iz Crne Gore, 19 iz Srbije, 3 rada iz Italije, 2 iz Hrvatske, 1 iz Slovenije, 1 iz Velike Britanije i 1 iz SAD-a,  sa učešćem oko 140 pojedinaca u okviru konkursnih timova. U martu 2009.g. organizovana je izložba konkursnih radova u Plavom dvorcu na Cetinju. Dodijeljene su I,II i III nagrada.  Prvonagrađeno idejno rješenje autorke arhitekte Anđelke Badnjar iz Podgorice odabrano je za realizaciju planiranog projekta  ( detaljno obrazloženje žirija možete pogledati na prethodno preporučenom sajtu www.flu-cetinje.com).

      Do maja 2009.g. autorka Badnjar je u saradnji sa stručnim timom doradila idejno rješenje i pripremljen je Projektni zadatak za izradu projektne dokumentacije. Novembra 2009.g. Direkcija javnih radova je raspisala javni tender za izradu projektne dokumentacije, a februara 2010.g. firma “Arhikon” iz Podgorice izabrana je da uradi idejni i glavni projekat Univerzitetskog kompleksa.   U saradnji sa autorkom idejnog rješenja, tokom rada na idejnom projektu, firma „Arhikon“ je dala prijedlog izgradnje velike podzemne garaže ispod Kompleksa i izgradnje nove trafo stanice, koja bi bila smještena iza objekta Fakulteta likovnih umjetnosti, a pri tom uklonjena stara trafo-stanica, koja se sada nalazi na lokaciji, u blizini kuća naselja Medovina. (Izgradnjom nove trafo-stanice, koja opslužuje veliki dio centra Cetinja, riješili bi se problemi koji proističu iz dotrajalosti stare trafo-stanice, što je još jedna od velikih prednosti koju Cetinje dobija realizacijom ovog projekta).

       Preseljenje opreme iz “Starog Oboda” izvršeno je februara, a lokacija “Starog Oboda” raščišćena je i pripremljena za početak radova  marta 2010.g.

       Prijestonica Cetinje angažovala je jula 2009.g. preduzeće “Struktura doo” iz Podgorice za izradu planske dokumentacije: izmjene i dopune GUP-a za prostor “Starog Oboda” i Urbanističkog projekta “Stari Obod”. Nacrti planskih dokumenata dobili su pozitivna mišljenja javnih preduzeća Cetinja, septembra 2010.g. i pozitivan izvještaj Ministarstva uređenja prostora, novembra 2010.g. Neposredno prije Nove Godine uspješno je završena javna rasprava o ovim nacrtima planskih dokumenata, te očekujemo da će zvanično usvajanje ovih dokumenata uslijediti ovih dana, na januarskoj sjednici Skupštine Prijestonice.

Time bi se stekli uslovi za dobijanje Urbanističko-tehničkih uslova i, potom, apliciranje za građevinsku dozvolu, krajem februara ove godine.

      Ukoliko bi se realizovala planirana dinamika, početak izgradnje I faze Univerzitetskog kompleksa mogao bi da počne u prvoj polovini tekuće godine.

                                                             Koordinator projekta Univerzitetskog       

                                                      kompleksa fakulteta umjetnosti na Cetinju

                                                              prorektor Univerziteta Crne Gore

                                                                    prof. mr Nataša Đurović