Cetinje :: Moj grad

Intervju sa Anelom Čindrak

Posted on 27. Dec, 2013 by Vesko Pejović in Iz kulture

Anela Čindrak je studentkinja III godine Muzičke akademije na Cetinju, odsijek harmonika, u klasi profesora Predraga Jankovića. Dobitnik je brojnih nagrada na mnogim domaćim i međunarodnim festivalima. Umjetnost je njen način života a muzika ono što joj definiše misli i osjećanja. Cetinje je za nju pravi studentski grad a za Crnogorsko muzičko nasleđe kaže da je blago na kojem mogu da nam pozavide sve svjetske kulture. Voljela bi da preko svoje muzičke karijere, gdje god da ode, na najbolji mogući način predstavi Cetinje i Crnu Goru … Želja joj je da master studije nastavi u Beču …

-Kada ste osjetili želju da se bavite muzikom i kako je došlo do toga da izaberete harmoniku?

–To je jedna neobična priča. Mama je imala veliku želju da budem pijanistkinja i sa tom namjerom me je i povela na audiciju za prijem u nižu muzičku školu. Ali tada je postojao uslov da se instrument mora kupiti već na prvoj godini . U ponudi su bila svega dva instrumenta – klavir i harmonika. Jednog dana tata je došao kući sa harmonikom jer je klavir bio isuviše skup. Tako sam počela da sviram uprkos tome što mi se to nimalo nije sviđalo jer sam u to vrijeme bila začarana slikarstvom i drago mi je što i danas uprkos velikom broju obaveza ponekad odvojim vrijeme za slikanje. Talenat za slikarstvo sam naslijedila od majke a talenat za muziku od njene majke koja se, u njeno pero, smatrala za najljepši glas Limske doline. Drago mi je što je istim putem krenula i moja mlađa sestra Džejla.

-Zašto ste odabrali MA na Cetinju?

–Na kraju srednje škole nisam bila u potpunosti uvjerena da želim da upišem akademiju jer finansijska situacija u porodici nikako nije mogla da podrži neke moje tadašnje želje u vezi daljeg školovanja. Htjela sam da upišem akademiju u Beču jer sam u taj grad zaljubljena odtkad znam za sebe. Presudilo je to što nikako nisam mogla da se pomirim sa činjenicom da ako ne nastavim muzičko obrazovanje mi prijeti rizik da nikad više ne stanem na scenu ili makar ne u tolikoj količini kao do tada. Scenom sam opsjednuta i na njoj se najbolje osjećam. Cetinje je došlo kao splet okolnosti, srednja vrijednost želja i mogućnosti i ispostavilo se kao dobitna kombinacija.

-Da li ste zadovoljni uslovima za studiranje?

-Na Cetinju vlada dobra organizaciona atmosfera i to je pravi studentski grad. Svemu tome doprinosi i to što nam je sve blizu i na dlanu. Ostali uslovi su u većoj mjeri lošiji nego što su dobri . Na Akademiji je veliki nedostatak podrške za putovanja u okviru kojih bi se posjetili seminari, koncerti i takmičenja, vjerovatno iz razloga što takav budžet ne postoji. Ali sve ostalo mi ide u prilog, okružena sam divnim ljudima i imam dovoljno vremena za ispunjavanje svih obaveza.

-Da li na Cetinju ima dovoljno muzičkih koncerata i muzičkih programa u kojima bi mogli uzeti učešća  studenti sa cetinjske MA?

-Nažalost ne. Uskraćeni smo kad su u pitanju koncerti i učešće u njima. Ali ta činjenica probudila je u meni još veću želju i tako sam našla put i uspjela da se predstavim publici u Crnoj Gori i u regionu bez prevelike zavisnosti od toga šta će akademija organizovati ili grad.

-Što mislite o festivalu Esspresivo?

– Festival Esspresivo koji se uspješno već nekoliko godina održava tokom ljeta na Cetinju, definitivno predstavlja veliko osvježenje na crnogorskoj muzičkoj sceni.  To je prilika za sticanje novih znanja i poznanstava sa eminentnim muzičkim imenima iz sfere klasične muzike. Posebno bih istakla njegovu specifičnost održavanja koncerata na otvorenom i entuzijazam profesora Bojana Martinovića i Mirana Begića koji su najzaslužniji što ovaj festival postoji.

–Da li postoji mogućnost da u okviru studentske razmjene ili na neki drugi način određeni period studija provedete u inostranstvu?

-Treba poći i vidjeti i druge kulture jer to je najbolji način da shvatimo i još više zavolimo svoju. Međutim, u mom slučaju je to dosta teško zbog specifičnosti instrumenta koji sviram. Sve bolje konekcije koje Crna Gora ima sa univerzitetima u Evropi i svijetu uglavnom nemaju odsjek za harmoniku. Jedini način je eventualna podrška Ministarstva ili ambasada, ali nažalost, bar kada sam ja u pitanju, oni nijesu pokazali razumijevanje.

-Da li je čest slučaj u Crnoj Gori da se djevojke opredjeljuju za harmoniku?

-To je prava rijetkost i uglavnom djevojčice sviraju klavir, flautu, violinu. Kod nas postoji averzija prema harmonici a da ne pominjem to što nosi pečat muškog instrumenta. Naravno problem je izaći na kraj i sa težinom koja varira između 10 i 15kg, ali samo snažan karakter može pobijediti sve ove poteškoće.

-Napravite paralelu između solističkih i orkestarskih nastupa

-Imala sam priliku da se oprobam i kao solista i kao član kamernih sastava i orkestra. Na akademiji nemamo predmet orkestar ali ja na moju veliku sreću nisam ostala uskraćena za to iskustvo. Sviram u Omladinskom tamburaškom orkestru Crne Gore i u orkestru Tutti Serbia. Meni je lično neuporedivo ljepši osjećaj na sceni kada sviram u orkestru. Tad je prisutna velika energija koja lakše nađe put i komunikaciju sa publikom.

-Što je za vas muzika?

-Muzika je ono što definiše sve moje misli i osjećanja. Muzikom se liječim i ona mi je donijela toliko lijepih doživljaja. Naravno, bavljenje muzikom na profesionalnom nivou iziskuje mnoga odricanja, puno vježbanja, ali upornost se isplati i rezultat sve to nadomjesti. Priznajem da sam pomalo rob svog instrumenta ali ta zanesenost se umjetnicima prašta. Zahvaljujući koncertima i poznastvu sa ljudima ne samo iz svijeta muzike već uopšte umjetnosti uspjela sam da oblikujem svoju ličnost. Umjetnost je moj način života a muzika zavisnost od koje ne želim da se liječim.

-Često učestvujete na raznim muzičkim programima i van Crne Gore. Koje numere svirate na solističkim  koncertima?

-Dala sam sebi tu slobodu da osim klasične muzike na svojim nastupima izvodim i muziku koju sama komponujem. Dugo mi je trebalo da skupim snagu i da se oslonim na lični umjetnički senzibilitet, ali mislim da je došao pravi trenutak da i taj rad ugleda svjetlost dana.

Velika mi je čast što sam i član hora “Stanko Dragojević” iz Podgorice koji ima bogatu tradiciju i poslednjih godina se uspješno vraća na svjetsku muzičku scenu.

Kako je publika prihvatila vaše muziciranje­?

-Publika je ta koja mi daje najveću motivaciju. Srećna sam što sam nastupala pred raznovrsnom publikom. Mislim da imam iskren odnos sa publikom ali taj odnos najviše zavisi od onoga što pružim. Smatram da su energija, emocija i harizma neophodne za ovaj posao a publika to zna da prepozna i cijeni.

-Recite nešto o vašem učešću u prošloj godini na koncertima u Srbiji, kakva je to muzika, i kako je došlo do toga da baš vas pozovu?

-Nikada nisam imala problema kad je u pitanju saradnja sa kolegama iz BiH, Hrvatske ili Srbije. Na prepreke tog tipa sam najviše nailazila u samoj Crnoj Gori. Od prošle godine sam član orkestra Tutti Serbia koji okuplja umjetnike iz cijelog svijeta. Na čelu ovog orkestra je priznati kompozitor i harmonikaš Jovan Pavlović. On živi i radi u Norveškoj već 20 godina ali je u poslednje vrijeme sve prisutniji i na srpskoj muzičkoj sceni. Orkestar promoviše ideju o multikulturalizmu kroz World (svjetsku) muziku. Ova muzika je sinkretizam raznih stilova i tradicionalne muzike iz Norveške, Srbije, Palestine, Bugarske, Turske. Čast mi je što u ovom orkestru sviram zajedno sa istaknutim muzičarima kao što su Vasil Hadžimanov, Anne Fossen, Marko Marković, Bajram Kafu Kinoli. Dekan MA na Cetinju, Miran Begić me je predložio i povezao sa ovim orkestrom i na tome sam mu veoma zahvalna. Ali i pored saradnje sa ovim orkestrom imam često priliku da nastupim na takmičenjima i koncertima u Srbiji.

– Da li postoji neki sponzor koji podržava vaše muzičko usavršavanje?

-Danas sve manje postoji razumijevanja za umjetnost pa je takva situacija i sa mojim radom. Nedostatak finansijskih sredstava presudio je da ne pođem na mnoga takmičenja, seminare i uopšte na neku drugu akademiju. Naravno bilo kakva podrška bi mi dobrodošla i posebno sam razočarana što ni Crna Gora ni Bijelo Polje (kao grad u kojem živim) nikad do sad nijesu izašli u susret kad je materijalna podrška u pitanju. Ja se iskreno nadam da postoje i da će se javiti ljudi dobre volje koji su raspoloženi da pomognu mladim umjetnicima na njihovom razvojnom putu.

-Kako ocjenjujete muzičko stvaralaštvo u CG i koliko se tradicionalne crnogorske pjesme mogu obrađivati na moderniji način?

-Muzika u Crnoj Gori kako klasična tako i ostali žanrovi su generalno u dekadenci. Za to definitivno nije kriv nedostatak talenta , ali nije i ono na šta se možemo u potpunosti osloniti. Rad, red i disciplina su od ključnog značaja u svakoj profesiji. Kad je crnogorsko muzičko nasleđe u pitanju veoma mi je žao što ne postoji dovoljno interesovanja za njegovo eksponiranje. To je blago na kojem mogu da nam pozavide sve svjetske kulture. Muzika sa ovih prostora je fascinantna i nosi sa sobom posebnu strast. Zato se ja trudim da obrađujem stare izvorne melodije Crne Gore, spajam klasičnu muziku sa ciganskom, turskom, vojvođanskom muzikom i sevdahom. Taj spoj je malo čudan ali objedinjuje sve ono što ja dubinski volim. Čovjek definitivno može da ide u korak sa modernim dobom a opet da sačuva tradiciju i kulturni identitet.

–Planovi za budućnost?

-Želja mi je da sviram u što više ansambala sa što više različitih instrumenata, da puno putujem jer poznavanje kultura i raznih muzičara obogaćuje pogled na svijet umjetnosti i iskustvo, da master studije nastavim u Beču. Voljela bih da se formiram u muzici u onom pravcu u kojem sam zamislila i da na najbolji mogući način predstavim Cetinje kao grad koji mi je mnogo prirastao k srcu i Crnu Goru gdje god da odem.

IZ BIOGRAFIJE ANELE ČINDRAK

Osnovnu muzičku školu na odsjeku za harmoniku završila je u Bijelom Polju. Školovanje u  srednjoj muzičkoj školi nastavila je u klasi profesorice Irene Merdović. Sada je student treće godine Muzičke akademije na Cetinju u klasi profesora Predraga Jankovića. Do sada je učestvovala na takmičenjima u okviru Muzičkog festivala mladih Crne Gore i međunaronim takmičenjima:

                                  NAGRADE:

-Srebrna lira na takmičenju iz harmonike, Muzički festival mladih Crne Gore, 2006.

-Zlatna lira na takmičenju iz kamerne muzike, Muzički festival mladih Crne Gore, 2009.

-Zlatna lira na takmičenju iz harmonike, Muzički festival mladih Crne Gore, 2010.

-Zlatna lira na takmičenju iz kamerne muzike, Muzički festival mladih Crne Gore, 2010.

-Prva nagrada na takmičenju iz kamerne muzike u okviru internacionalne manifestacije

„Dani harmonike“ u Smederevu, 2010.

-Zlatna lira na takmičenju iz kamerne muzike, Muzički festival mladih Crne Gore, 2011.

-Druga nagrada na međunaradnom takmičenju iz harmonike „Akordeon art“ u Sarajevu, 2011.

-Druga nagrada iz harmonike na internacionalnoj manifestaciji „Dani harmonike“ u Smederevu, 2011.

-Prva nagrada na festivalu ,,MEH-fest,, u kategoriji kamerna muzika, Beograd 2013.

-Prva nagrada na internacionalnoj manifestacji ,,Dani harmonike,, u Smederevu 2013.

Poštovani čitaoci, sa ubjeđenjem da je pred Anelom sjajna muzička karijera i sa željom da ovaj prilog doprinese afirmaciji i ostvarenju njenih životnih planova, završavam  intervju sa Anelom Čindrak.

Vesko Pejović